Kobaltı kim buldu Kobaltı kim buldu kim icad icat etmiş bulmuş kim buldu kim icad icat etmiş bulmuş, kim buldu, nerede nasıl, niçin, ne zaman, neden, kim nasıl bulmuş, kim icad icat edip bulmuş,
Manyetik özellikte, metalik bir element. Co sembolü ile
gösterilir. İlk defa 1735’te George Brant tarafından elde
edildi. Almanca kötü ruh veya cin-gulyabani
mânâsına gelen “kobold” kelimesinden gelir. Eldeki bilgilere
göre kobalt tuzları, mîlâddan 1000 yıl
kadar önce pırlanta üretiminde, porselen, cam, çömlek ve
çinide mavi renk hasıl etmede kullanılırdı.
Özellikleri: Kobalt sert, gümüş renginde, davranış ve
özellik bakımından nikel ile demire çok
benzeyen bir metaldir. Erime noktası 1495°C ve kaynama
noktası da 2967°C civârındadır. Özgül
ağırlığı 8,99 g/cm3tür. Sertliği, saf demirinki kadardır.
Çekme direnci 25 kg/mm2dir.
yiyeceklerin sterilize edilmesinde, radyografide ve
radyokimyâda kullanılır.
Kükürt, karbon ve fosfor, kobaltın şekillendirilebilme
özelliğini kötüleştirir. Kobalt, demire katıldığı
zaman yüksek sıcaklıklarda yumuşamasını önler, bu sebepten
hava çeliklerinin en mühim alaşım
elemanıdır. Nikel gibi ferromagnetiktir. Fakat bu özellik,
allotropik hal değişmesi sebebiyle 850°C’de
kaybolur. Oksitlenme kabiliyeti demirden azdır. Kuru ve
normal atmosfer şartlarında korozyona
uğramaz.
Bulunuşu: Kobalt, tabiatta minerali az bulunan bir
elementtir. En bilinen mineralleri, smaltin ((Co,
Ni)As2) ve kobaltit (CoAsS)tir. Bundan başka nikel ve bakır
cevherlerinde az oranda bulunmaktadır.
Fakat saf halde elde edilmesi, diğer elementlerden
ayrılmasının zorluğundan dolayı hayli güç olup, bir
sürü işlem gerektirir.
Kullanılışı: Kobalt, bilhassa elektrolizle, diğer metallerin
kaplanmasında kullanılır. Kobalt kaplama,
çok parlak ve sert olduğu için nikelajdan daha iyidir. Fakat
nikelaj daha ucuz olduğu için tercih
edilmektedir.
Hava çelikleri içinde % 5 ile 12 arasında kobalt bulunur.
Kobalt, çeliklere % 40’a kadar ilâve edildiği
zaman mıknatıslanma özelliğini iyileştirir. Bu sebepten
mıknatısların vazgeçilmez bir alaşım
elemanıdır. Genel olarak kobalt, cam ve metal
birleştirmelerinde yüksek sıcaklığa, oksitlenme ve
korozyon dayanımı gereken yerlerde, gaz türbinleri
motorlarında, türbin paletlerinde, vida, civata,
egzost çıkış kanalları ve benzeri yerlerde kullanılır.
İçerisinde % 20-65 arasında kobalt bulunan
alaşımlar şiddetli korozif etkilere, aşınmaya oksitlenmeye
direnç gösterirler. Bu bakımdan dişçilik ve
cerrahî takımları, bıçak, pens, neşterler ile aydınlatma
reflektörlerinde kobaltlı çelikler kullanılır. Bu
çelikler genel olarak kobalt yanında krom, volfram veya
nikel, volfram ve molibden ihtiva ederler.
Kobalt mâvisi: Tenard mâvisi olarak da bilinen kobalt mâvisi
en önemli mâvi boyar maddelerdendir.
Esası kobalt alüminat olup, zehirsizdir. Asit ve alkalilere
karşı da dayanıklıdır. Çinko oksit ve kobalt
mâvisi vardır. Kobalt mâvisi su veya yağa ilâve edilerek
kozmetikte kullanılır.
Kobaltın biyolojik önemi: Kobalt, B12 vitaminiyle beraber
kobalamin bileşiğini meydana getiren bir
elementtir. Pankreasta önemli miktarda bulunur. İnsülinin ve
bazı enzimlerin sentezlerinde kullanılır.
Yeterince B12 vitamini ihtiva eden besinler alındığında
kobalt eksikliği görülmez.
Yorumlar
Yorum Gönder