İLK KİM BULDU MUCİDİ KİM

Radyoaktif, metalik bir element. Th sembolüyle gösterilir. İlk defâ bir İsveç kimyâcı tarafından 1828 yılında keşfedilmiştir. Toryum, lantanoitlerle birlikte bulunur. Ayrıca torit (ThO2) hâlinde de  tabiatta mevcuttur. Lantanoitler yanında, monazit kumunda toryum da vardır. Monazit kumu sıcak sülfat asidiyle işleme sokulup soğutulduktan sonra, sülfat çözeltisine oksalat asidi katılırsa, toryum ve  bütün lantanoitler oksalatları hâlinde çökerler.

İlk yapay maden suyu, 1741 yılında William Brownrigg adlı bir İngiliz doktor tarafından elde edildi. Dr. Brownrigg, karbondioksit gazını, bildiğimiz çeşme suyuyla karıştırıp şişeleyerek, açılınca kabaran, madenimsi bir tat veren yapay bir su elde etti. 1792 yılında, Jacob Schweppe adlı amatör bir kimyacı, saf suyla karbondioksidi karıştırarak Londra’da sodalı suyu elde etti. Alman asıllı olan Schweppe, ayrıca sağlığa yararlı bir su daha üretti ve buna Alsace’daki sağlık merkezi Seltzer’in adını verdi. Schweppe tarafından kurulan şirket (Schweppes), 1840 yılında sodalı su, şeker ve kinini karıştırarak, tonik elde etmeyi başardı. Bu yöntem, aslında Hindistan’da sıtmanın tedavisi için kullanılıyordu.

20. yüzyıla gelene dek, ekmek dilimleri bir çatalın ucuna takılarak, ateş üzerinde kızartılıyordu. Elektrikli ekmek kızartma makinesi, ilk kez 1909′da New York’ta General Electric firması tarafından satışa çıkarıldı. Mika çubuklar altına sarılan çıplak bakır tellerden elektrik geçirilince, teller akkor haline geliyor ve mika çubukların üzerindeki ekmek dilimlerinin bir yüzleri kızarıyordu. Dilimler elle  ters yüz ediliyor ve sonra da ikinci yüzleri kızartılıyordu.  Ekmek diliminin iki yüzünü birden kızarttıktan sonra dışarı

Margarin sıvı, nebati ve hayvani yağlardan elde edilen, katı bitkisel yağ çeşididir. Tereyağı, nefisliği, güzel kokusu, yüksek besleme kabiliyeti ve kolay hazmi sebebiyle her zaman rağbet görür ve zaman zaman da darlığı çekildiğinden pahalılaşırdı. Bundan dolayı tereyağının yerini tutabilecek, ucuz ve tereyağından çok daha uzun zaman saklanması mümkün dayanıklı bir yağ imali  düşünülmüştür. Margarin ilk olarak 1870’te Üçüncü Napolyon’un isteği ile Paris’te

Hava çok sıcak ve nemli olduğunda, insanı soğuk bir içecek veya dondurma kadar mutlu edecek başka bir şey yoktur herhalde. Günün hangi saatinde yenirse yensin bir külah dondurma keyfi gibisi var mı? Hatta  bir çok farklı tat ve marka arasından seçimler yapabileceğiniz bir yiyecek dondurma. Peki dondurmayı kim bulmuş, kim icat etmiş hiç merak ettiniz mi? Dondorma ile ilgili ilk bulguların milattan önce 4. yy olduğu söyleniyor Ama Mezopotamyalılar tarafından M.Ö. 2000 yıllarında buzevlerinin kullanıldığına dair güçlü kanıtlar da bulunmaktadır. Buzevleri yiyecek ve içeceklerin saklanmasında

Yapay olarak elde edilen ilk baharat., “vanilya” dır. 1874 yılında, Almanya’da Dr. William Haarman ve Prof. Ferdinand Tiemann adlı iki kimyager, sentetik olarak vanilya elde etmeyi başardılar. İki yıl sonra, yine bir kimyacı olan Karl Reimer, Haarman’ın çalışmalarına katıldı ve bu ikili, yapay olarak doğal vanilyanın tam tadını veren bir madde üretti.  Bu ilk yapay vanilya, doğal vanilyayı yeterince sağlayamayan Alman çikolata yapımcıları tarafından ilk kez kullanıldı. 1870′lerde de İngiltere’de akide şekeri yapımcıları, çeşitli meyvelerin tatlarını veren sentetik maddeler üretmeyi başardılar.

Taze yiyeceklerin kapalı kaplarda uzun süre sağlıklı bir biçimde korunabileceği fikrini ilk geliştiren kişi, Parisli Nicolas Appert’tir. 1795 yılında, Fransız Hükümeti, besinlerin konserve olarak saklanabileceği bir yöntemi bulana 12 bin frank ödül verileceğini duyurdu. Bu ödülün cazibesine kapılan Nicolas Appert, ticari açıdan da pratik bir uygulama yaptı.  Madeni kaplar yerine cam kavanozları tercih etti. Yine de bugünün teneke konserve endüstrisi, kuruluş fikrini Appert’in girişimlerine borçludur.

Ekmek, binlerce yıldır insanoğlunun temel gıdası olma özelliğini korumaktadır. Günümüzden 9 bin yıl önce, Mezopotamya’da ilkel tahıl ürünlerinin tarımı yapılıyordu. Hemen hemen aynı dönemde de Amerika kıtasında, California yöresinde yaşayan yerliler de, ekmeklik un elde edebilmek için bazı ürünleri ekip biçiyorlardı. Önceleri tahıl iki düz taş parçası arasında ezilerek un haline getiriliyordu. Bu un, suyla karıştırıldıktan sonra açık havada yakılan ateşler üzerine yerleştirilen kızgın taşların üzerinde pişirilerek ekmek haline dönüştürülüyordu. Un elde etmek için buğday, arpa, çavdar, mısır ve darıdan yararlanılıyordu. M.Ö. 3500 yıllarında Mısır’da

Ticari olarak ilk sakızı 1848 yılında John Curtis evindeki sobanın üzerinde üretti ve “State of Maine Pure Spruce Gum” adı altında pazarladı. 1850 yılında Portland’a taşındı ve “Şekerli Kaymak”, “Beyaz Dağ”, “Dördü Birden”, “En Büyük ve En Güzel” gibi adlarla parafin çikletler üreterek sattı.  Bu arada, sattığı sakızların içine bazı armağanlar koymayı da unutmadı. Sakızla birlikte verdiği ilk armağan, Amerikan bayrağıydı. Otomatik aygıtlarla ilk çiklet satışına ise 1888 yılında başlandı. “Tutti-Frutti” marka çikletleri satan otomatik makineler, New York’un çeşitli yörelerindeki istasyonlara Adams Gum Co. adlı şirketten Thomas Adam tarafından yerleştirildi.

Amerikan dergilerinden “The Balance”ın 13 Mayıs 1806 tarihli sayısında, şöyle bir yazı vardı: “Kokteyl, birkaç değişik türdeki alkollü içkinin, şeker, su ya da meyve suyuyla karıştırılmasından oluşan, içimi güzel ve lezzetli bir aperatiftir. İnsanı etkileyici bir görünümü olduğunu da belirtmeliyiz.” Kokteyl adının nereden geldiğine ilişkin birçok değişik söylenti vardır.  Amerikalı yazar Joseph Nathan, “Famous First Facts” adlı kitabında, “kokteyl” denilebilecek ilk içkinin, New York’ta bir barın barmaidi olarak çalışan

Bugün Avrupa ve Amerika’da yaygın bir biçimde kullanılan “Neskafe” sekiz yıllık bir araştırmadan sonra ilk kez 1938 yılında İsviçre’de Vevey kentindeki Nestle tesislerinde hazırlandı. Nestle firmasına kahve çekirdeklerinden, suda kolayca eriyebilecek bir toz elde etme fikrini, 1930 yılında, satışlarını artırmak isteyen Brezilya Kahvecilik Enstitüsü vermişti.

Ayrı ayrı paketlenmiş ürünler halinde Clarence Birdseye tarafından geliştirildi ve 6 Mart 1930′da, ABD’nin Massachussets eyaletinin Springfield kentinde 10 ayrı mağazada satışa sunuldu. Birdseye, 1912 ile 1915 yılları arasında Labrador’da balıkçılık üzerine araştırmalar yapan bir ABD heyetine katılmıştı. O zaman, bazı gıdaların derin dondurucularda dondurularak uzun süre korunabileceği düşüncesi kafasında yer etti.  Birdseye, konuya ilişkin notlarında şunları yazıyordu: “Bazı yerlilerin, sıfırın altında

Yemek yerken kullanılan, ekserî uzun dört dişli olan madeni alete çatal adı verilir.Çatal ilk kez olarak 11. yüzyılda, İtalya’da meyve yemek için kullanıldı. 1450′li yıllardan itibaren de, et yemeklerinde kullanılmaya başlandı. Avrupa’da çatalın kullanılıp yaygınlaşması 16. yüzyıldan sonra olmuştur. Daha önceleri altın, demir ve billurdan yapılan tipleri nadide eşyalardan sayılırdı.  İngiltere’deki yemek masalarına ulaşması ise,

  1896 yılında New Jersey’de İtalyan göçmeni İtalo Marcioni tarafından yapıldı ve 13 Aralık 1903 günü Marcioni adına patenti tescil edildi. Ancak, bu buluşa önceleri pek rağbet eden olmadı. 1904 yılında, St. Louis’deki ticaret fuarı sırasında Suriye’den gelme bir şekerci olan E.A. Hamwi, yaptığı gözlemeleri bu külahların içinde satınca, Marcioni’nin buluşuna olan ilgi arttı.  Daha sonra dondurmacılar da, o güne kadar çeşitli kaplar içinde sattıkları ürünleri külahla müşterilerine sunmaya başladılar.

Hardal, turpgiller ailesinden tohumları baharat olarak kullanılan sarı çiçekli otsu bir bitkidir. On kadar farklı türü olmasına karşin üç ana türü genelde baharat olarak bilinir ve kullanılır. İngiltere’de Ortaçağ’dan beri bilinen hardal, Bayan Clements tarafından bugün bildiğimiz kıvamı verilinceye kadar tohum halinde kullanılıyordu.  1720 yılında Bayan Clements tarafından Londra’da üretildi ve perakende satışına başlandı. Toprak çanaklarda, üzerine parşömen kâğıdı kapatılarak pazarlanıyordu. Bu nedenle, İngiltere’de, yasal ve resmi bazı belgeler için bugün hâlâ “Bunlar ancak hardal çanağını kapamaya yarar” şeklinde espri yapılır,

İlk yapay maden suyu, 1741 yılında William Brownrigg adlı bir İngiliz doktor tarafından elde edildi. Dr. Brownrigg, karbondioksit gazını, bildiğimiz çeşme suyuyla karıştırıp şişeleyerek, açılınca kabaran, madenimsi bir tat veren yapay bir su elde etti. 1792 yılında, Jacob Schweppe adlı amatör bir kimyacı, saf suyla karbondioksidi karıştırarak Londra’da sodalı suyu elde etti. Alman asıllı olan Schweppe, ayrıca sağlığa yararlı bir su daha üretti ve buna Alsace’daki sağlık merkezi Seltzer’in adını verdi. Schweppe tarafından kurulan şirket (Schweppes), 1840 yılında sodalı su, şeker ve kinini karıştırarak, tonik elde etmeyi başardı. Bu yöntem, aslında Hindistan’da sıtmanın tedavisi için kullanılıyordu.

İlk yapay maden suyu, 1741 yılında William Brownrigg adlı bir İngiliz doktor tarafından elde edildi. Dr. Brownrigg, karbondioksit gazını, bildiğimiz çeşme suyuyla karıştırıp şişeleyerek, açılınca kabaran, madenimsi bir tat veren yapay bir su elde etti. 1792 yılında, Jacob Schweppe adlı amatör bir kimyacı, saf suyla karbondioksidi karıştırarak Londra’da sodalı suyu elde etti. Alman asıllı olan Schweppe, ayrıca sağlığa yararlı bir su daha üretti ve buna Alsace’daki sağlık merkezi Seltzer’in adını verdi. Schweppe tarafından kurulan şirket (Schweppes), 1840 yılında sodalı su, şeker ve kinini karıştırarak, tonik elde etmeyi başardı. Bu yöntem, aslında Hindistan’da sıtmanın tedavisi için kullanılıyordu.

Patates cipsi 1853 yılında New York’taki Moon Lake House Oteli’nin Kızılderili aşçısı George Crum tarafından hazırlandı. Bir akşam, otelin restoranına yemeğe gelen müşterilerden biri, Crum’ dan, “Fransızların ünlü patates tavasından daha ince bir patates yemeği” istedi.  George Crum’un yaptığı cips, öylesine tutuldu ki, kısa zaman içinde Moon Lake House’un, özel yemeği haline geldi. Birkaç yıl sonra, paketlenmiş cips satışı, ülkenin her yerinde salgın haline geldi. Pek çok dar gelirli Amerikan ailesi, patatesleri evlerinde kızartıp ambalajlayarak bütçelerine oldukça önemli katkılarda bulunuyordu.

19. yüzyılda, sirke ve şarabın mayalanması ve süt ekşimesi, kimyasal birer olay olarak kabul ediliyordu. 1860 yılında, Fransız bilim adamı Louis Pasteur, bir kez kaynatıldıktan sorna, ancak havayla temas ettirildiği takdirde bozulabileceklerini kanıtladı.  Böylece, bozulmaya havadaki bazı mikroorganizmaların yol açtığı da anlaşılmış oldu. 1862 yılında Pasteur, 70 santigrat dereceye kadar kaynatılan sütün içindeki mikropların öldüğünü, ancak sütün tadında bir değişiklik olmadığını ve aynı tadla birkaç gün bozulmadan kalabileceğini gösterdi. Pastörizasyon adı verilen

1540′lı yıllarda Roma’da kullanılan bu yöntemin esası, bolca tuzun su içinde eritilmesine dayanıyordu. Yöntemin nasıl işlediğini gösteren bir kitap, Blasius Villafranca adlı bir Romalı tarafından “Methodus Refrigerandi” adıyla 1550 yılında yayınlandı. Yazarın iddiasına göre, sarayda tüketilen şarap ve suların hepsi, bu yöntemle soğutuluyordu ve bu sistemi kendisi bulmuştu. 1559 yılında Villafranca’nın yazdıklarını doğrulayan Levinus Lemnius onun yöntemiyle soğutulan şarapların dişleri sızlattığını yazdı.

“Champ d’Oiseau” adıyla Mösyö Boulanger tarafından 1765 yılında Paris’te açıldı. Dükkanın girişine Latince bir özdeyiş yazılmıştı: “Venite ad me, omnes qui stomacho laboratis et ego restaurabo vos.” Bu sözlerin anlamı şuydu: ‘Siz ey midesi guruldayanlar… Bana gelin, iyileştireyim.” Bu özdeyişteki “Restaurabo-iyileştirmek” sözcüğü, zamanla lokanta anlamında “restoran” olarak kullanıldı. Mösyö Boulanger’nin lokantasınin iç kısmı, üstü mermer masalarla süslenmişti.

Hızlı olmak lazım hem de herşeyde, çay demlerken bile. İşte bu nedenle icat edildi poşet çay. Sıcak suya atın 3 dakika sonra tavşan kanı gibi çayınızı yudumlamaya başlayabilirsiniz. Poşet çay ilk olarak 1920 yılında Amerika’nın San Francisco şehrinde Joseph Krieger tarafından üretildi.  Önceleri, poşet çaylar yalnızca seyahate çıkan gezginler tarafından kullanılıyordu. Ama, 1935 yılında yapılan bir araştırma, ABD’de üretilen poşet çayların büyük bölümünün ev kadınları tarafından kullanıldığını gösterdi.

Hamburger, iki  dilim yuvarlak ekmek arasında koyulan nefis et köftesi ile oldukça sevilen bir sandviç türü olarak tanımlanabilir. Hamburgerin tadını arttırmak için içerisine peynir, turşu, soğan, domates, marul gibi malzemeler, hardal, ketçap, mayonez gibi çeşniler eklenmektedir. Hamburger isminin bir New York Amerika bir kasaba olan Hamburg dan geldiği rivayet edilmektedir. Peki hamburgeri kim buldu? Hamburgerin bulunuşu ile ilgili kayıtlar 1892 yılında Ohioans Charles Menches ve Frank Menches

İlk insanlar, deniz hayvanlarının kabuklarını kaşık yerine kullanmayı öğrendiler. Eski Yunanlılar da yumurta yemek için tahtadan kaşık yaptılar. 17. yüzyıla gelinceye değin, yemek pişirirken tencere ve kazanları karıştırmak için kullanılan kaşık, o dönemden sonra bıçak ve çatal ile birleşerek, yemek masalarındaki yerini aldı.

Bu gün dünyanın en çok tanınan içecek markalarından biri olan Coca Cola, güzel tadı ve canlandırıcı etkisi nedeniyle insanlar tarafından çok sevilmektedir. 1886 yılında tanıtılan bu içecek Coca Cola Company tarafından imal edilmiştir. Bu gün Klasik, Diet Coke, Zero, Vanilla gibi farklı tatlarda sunulan içeceği bulan kişi ve tarihine bir göz atalım.  1886 yılında insanların beğenisine sunulan bu

Peynirin bulunuşu o kadar eskilere dayanıyorki tam olarak kimin tarafından keşfedildiğinin bilinmesi imkansızdır. Fakat tarihsel sıralamada peynir ile ilgili eski kayıtlara bakmakta yarar vardır. Peynirin ilk olarak M.Ö. 6000 yılında, ortadoğuda ortaya çıktığına inanılmaktadır.  Mısırda M.Ö. 2000 li yıllara ait,  duvarlara çizilen resimlerden anlaşıldığı üzere, insanlar peynir yapımını bilmekte ve yaptıkları peyniri hayvan derisinden yapılmış çantalarda muhafaza ettiklerini göstermektedir. Peynirin bulunuşu ile ilgili en önemli tahmin ise insanların uzun yolculukları sırasında yanlarında t

Kahve hem sıcak hem de soğuk olarak servis yapılan en popüler içecek. İçerisinde bulunan kafeinin canlandırıcı etkileri çok eski zamanlardan beri biliniyor. Günümüzde kahve en çok Kolombiya, Brezilya ve Vietnam’da üretiliyor. Bu bilgilerin yanında kahveyi kimin bulduğuna ve kahve ile ilgili bazı ilginç bilgilere bir göz atalım. Kahve’yi kimler buldu

Sütün laktik asit (sütasidi) kültürleriyle mayalanması sonucunda elde edilen ekşimsi aromalı pelteleşmiş bir süt ürünü. Millî bir yiyeceğimiz olan yoğurdun ilk defâ ne zaman ve nasıl yapıl dığına dâir eldeki bilgiler yetersizdir. Amerika’da yaklaşık olarak 45-50 yıl önce, Avrupa’da da yirminci yüzyılın başlarından îtibâren tanınmaya ve yapılmaya başlanan bu yiyeceğin en azından 1000 yıl önce Türk ülkelerinde yapıldığı ve yendiği bir

İçine karbonik asit, sitrik veya tartarik asit, şeker ve esans konarak hazırlanan ve basınçlı havayla şişelere doldurulan alkolsüz içki. Serinletici ve ferahlatıcı etkileri olan gazozlar, içinde bulunan maddelere göre âdi (sâde) ve meyveli olmak üzere ikiye ayrılırlar. Çeşitliren k, koku ve çeşnide olan gazozların yapılış tarzları aşağı yukarı aynıdır. İçinde çözünmüş hâlde bulunan karbonik asidin uçup gitmesini önlemek için basınca dayanıklı kapalı kaplarda saklanırlar.

Çayda, kahvede, kolada bulunan uyarıcı ve rahatlık verici özelliğiyle tanınan bir madde. Pürin bazını ihtivâ eden ksantin maddesinin metilli türevidir. İlk olarak 1920 yıllarında Runge tarafından kahveden elde edildi. Bugün birçok memleketlerde kullanılan çay, kahve ve benzeri alkolsüz ve uyarıcı meşrubatlar, çeşitli bitkilerin ürünleri ile hazırlanırlar ve hepsi değişik nisbetlerde ksantin bileşikleri ismi ile anılan

Eskiden Orta Amerika’da, kakao ağacı tohumları para yerine kullanılırdı. Vatanı tropik Amerika ve Batı Afrika olan, kavliflor bir bitki. (Çiçeklerin yaşlı dal ve gövdelerden  çıkması olayına kavliflor denir.) Kakao, theobroma denilen bir bitki türünün kurutulmuş tohumlarıdır. Kahve gibi içilmede kullanılır. 10-15 m boyunda bir ağaçtır. Çiçek ve meyveler ana gövde üzerinde bulunur . Bitkinin ancak 5-6 yaşından sonra meyvelerinden istifâde edilir. Meyveler kavun şeklinde, 

Çok eski yıllardan beri özellikle Rusya’nın Kafkasya bölgesinde yapılan, bugün ise Avrupa ve Amerika ülkelerinde ticârî maksatla îmâl edilen süt asidi ve alkol  fermantasyonu yardımıyla yapılan köpüklü, koyu kıvamlı (yoğurt kıvamında), hafif ekşimsi bir içki.  Eski Orta Asya’da çok kullanılan kefire, günümüzde bilhassa Kafkasya’da rastlanmaktadır. Kefir,  beyazımtrak renkte, karnıbaharı andırır şekilde ve genellikle bezelye veya fındık büyüklüğünde  tânelerden meydana gelmiştir.

Süt asidi ve alkol fermantasyonu sonucu meydana gelen, kefire benzeyen ve ortalama % 2 alkol ihtivâ eden sütten bir içki. Süt şekerince zengin olan kısrak sütünden îmâl edilen kımız, beyazımsı bir sıvıdır. Çok eski bir târihi vardır. İlk olarak Orta Asya’da Türkistan ve Moğolistan taraflarında yaşayan kavimlerce içilmiştir. Müslümanlıktan önce Türkler arasında yaygın olarak kullanıldığı  ylenmektedir. Sarhoş edici olması sebebiyle İslâmiyetin haram kılması,

Geleneksel Manisa Mesir Şenliklerinde 15 Nisanda halka bedâva dağıtılan, 41 çeşit baharattan îmâl edilmiş şifâlı bir mâcun. Arapça “yoğurmak” mânâsına gelen “acn” kelimesinden türeyen mâcun sözü, “yoğrulmuş” veya “hamur edilmiş” demektir. Mâcunlar, eski çağlardan beri gerek Anadolu’da gerekse Hind, Mısır ve Mezopotamya’da hastalıklara karşı ve kuvvet verici olarak kullanılmıştır. Selçuklu ve Osmanlılar zamanında, Anadolu’da en iyi mâcunu ilk Türk eczâcıları yaparlardı. Mâcunculuk Türklerde ayrı bir esnaflık kolu olup,

Çay bir çok ülkenin en çok sevdiği ve gelenkselleşmiş içecektir. hazırlanması kolay olan çayın sağlık açısından bir çok faydası vardır. Çince “Ça” kelimesinden türetilmiştir ve bütün diller, bu içecek için bundan aldıkları ve ürettikleri kelimeleri kullanırlar. İlk olarak çaya Çin’de M.Ö. 2700 yıl önce yazılmış olan belgede rastlanılmıştır. Fakat kayıtlar yalnız ilaç olarak kullanıldığını belirtmektedir.

Çay bir çok ülkenin en çok sevdiği ve gelenkselleşmiş içecektir. hazırlanması kolay olan çayın sağlık açısından bir çok faydası vardır. Çince “Ça” kelimesinden türetilmiştir ve bütün diller, bu içecek için bundan aldıkları ve ürettikleri kelimeleri kullanırlar. İlk olarak çaya Çin’de M.Ö. 2700 yıl önce yazılmış olan belgede rastlanılmıştır. Fakat kayıtlar yalnız ilaç olarak kullanıldığını belirtmektedir.

Pekmez çeşitli meyve sularının ateşte kaynatılarak koyulaştırılması sonucunda meydana gelen normalden biraz daha fazla koyu  kıvamda meyve suyudur. Pekmezin ilk yapılış tarihi çok eskilere dayandığından kesin bir tarih vermek mümkün değildir. Bazı tarihi kaynaklarda Orta Asya’da yaşayan topluluklar arasında pekmezin var olduğu bilinmektedir. Pekmez Anadolu, Orta Doğu, Asya ve Güneydoğu Avrupa’da yapılan ve zevkle yenen bir ekmek katığıdır. Özellikle Türklerde pekmez yapımı çok ileri gitmiştir.

Kivi, meyveleri ufak limon veya tavuk yumurtası büyüklüğünde olup, dış kabuğu kaba dokulu, tüylü ve kahverengimsi yeşil renkli bir meyvedir. Meyve etleri açık yeşildir, üzerinde çizgiler bulunur. Meyvenin merkezinden etrafına doğru yayılan çok miktarda tohumları vardır. Çin üzümü, bektaşi üzümü, kivi asması veya sadece kivi olarak da bilinir. Kivinin ilk ortaya çıktığı yer Güneybatı Çin’dir. Ancak Güney ve Doğu Asya’da yaygın olan kivi, Sibirya ve Japonya’dan Çin’e, Taylan’a, Malezya’ya ve

Pastırma et, tuz ve kırmızı biberin birbirine karıştırılarak, sarmısak ve çemenle bastırılıp güneş veya iste kurutulmasıyla meydana gelen bir çeşit et yiyeceğidir. Etler bastırılarak yapıldığı için “bastırma” ismi verilmiştir. Daha sonra bu kelime halk arasında “pastırma” olarak değiştirilmiştir. Ülkemizde özellikle Kayseri yöresinin pastırmaları ünlüdür. Peki pastırmayı ilk kim buldu? Pastırma, çok eski bir Türk yemeği ve et konservesidir. Tarihi Orta Asya’da yaşayan Hun ve Oğuz Türklerine kadar ulaşmaktadır.

20. yüzyılın en önemli buluşlarından biri olarak kabul edilen ve elektronik devrelerin can damarı olan transistörler, 1947′de  gerçekleştirildi. Dünyanın en büyük telefon şirketi olan Bell kuruluşlarının araştırma laboratuvarlannda, William Shockley  başkanlığında John Bardeen ve Walter Brattain’den oluşan ekip, teknolojide yepyeni bir çığır açan bu buluşlarından dolayı, 1956  yılında Nobel Ödülü’nü paylaştı. Bardeen ve Brattain, radyo ve telefon sinyallerinin alınmasında, güçlendirilmesinde ve yansıtılmasında kullanılan termiyonik  kapaklara karşı bir seçenek bulmak için uğraşıyorlardı.

Auxetophone adlı ilk ses yükselticinin patenti Londra’da 1898 yılında Horace Short tarafından alındı. İlk kez de 1900 yılında Paris Panayırı sırasında, Eyfel Kulesi’nin tepesinde çalınan bir fonograftaki opera aryalarını tüm çevreye yayarak kullanıldı.  Sıkıştırılmış hava ile çalışan aygıttan çıkan ses, Paris’in her yerinden duyulabiliyordu. Short, buluşunun patentini 1903 yılında Charles Parsons’a sattı. Elektrikle çalışan ilk ses yükseltici,

19. yüzyılın sonlarında havayı serinletmek için kullanılan tek yöntem, belli bir mekândaki havayı buzun üzerinden geçirmekti. Bu yöntemle, New York’taki ünlü “Madison Square Garden” salonlarını soğutmak için her akşam, dört ton buz kullanılıyordu. Gerçek anlamda ilk havalandırma aygıtı olan klimanın, “Air-Condition”m patenti, 1902 yılında Willis H. Carrier adındaki Amerikalı tarafından alındı.  Bu aygıt, giren havayı suyla doyuruyor, böylece bir yandan havanın ısısını denetlerken, bir yandan da nemliliği belirli bir düzeyde tutuyordu. Dört yıl sonra, Stuart Crawer adlı Amerikalı, bu aygıta bir de toz filtresi takmayı akıl etti.

Radyo dalgalan aracılığıyla ilk ses alımı, 1902 yılında Eastern Telegraph şirketi tarafından çalışmalarını rahatlıkla sürdürebilmesi için Cornwall’de, Guglielmo Marconi için kurulan istasyonda gerçekleştirildi. Birinci Dünya Savaşı sırasında, karşıt ordular, birbirlerinin radyo sinyallerini dinlemek için özel birlikler kurdular.  Dinleme aletlerindeki asıl gelişme ise, transistör ve lazerin icadıyla dev boyutlara ulaştı. Transistörlü ilk küçük casus dinleyiciler,

Mekanik ilk saatle ilgili bilgilere, Çin İmparatorluk Sarayı’nın ünlü öğretmenlerinden Su Sung’un “Hsin I Hsiang Fa Yao” adlı kitabında rastlıyoruz. Sung’un kitabında, şemalarla tarif ettiği saat, 3 metre yüksekliğindeydi. Zembereği, su gücüyle hareket ediyordu… 1088 yılında yapılan bu saatin arkasında, gerekli ayarlamaları yapabilmek için bir de kapak vardı. ilk çalar saat

Programlanabilen, özel kartlardan talimat alabilen, bellek bankasının yardımıyla hesap yapıp problem çözebilen ilk aygıt, Charles Babbage tarafından düşünüldü. “Analytical Engine” adı verilen bu aygıtla ilgili çalışmalar, Londra’da 1822 yılında başladı ve 1871 yılına kadar sürdürüldü. Aygıtın yapımında, Babage’ın da büyük emeği geçti. Cebinden tam 6 bin pound harcadı. Hükümetten de 17 bin pound yardım almıştı. Ancak, bu olağanüstü aygıtın başarıyla çalışabilmesi için,

Zamanı en hassas şekilde ölçmeye yarayan saate verilen ad kronometre. Günümüzde yarışmalarda sıklıkla kullanılmasından dolayı hepimizin bildiği kronometre aslında denizcilik için icat edilmiş bir buluş. Peki kronometreyi kim ve nasıl buldu.  1714′te, İngiliz Parlamentosu, devlet bütçesine “boylamı tam olarak ölçebilecek bir aygıt yapan kişi ya da kişilere verilmek üzere” 20 bin sterlinglik bir ödül koydu. Çünkü o yıllarda ticari gemiler, rotalarını tam olarak saptayamadıklarından, seyahat süreleri uzuyor

1792′de ABD’nin Georgia eyaletindeki pamuk plantasyonlarında bulunduğu sırada, Eli Whitney, pamuğu çiğitlerinden ayırmak için bir makine yapabilirse, bunun sağlayacağı kolaylıkları düşündü. Birkaç haftalık çalışma sonucunda, amacına ulaştı ve ilk çırçır makinesini yaptı. Whitney’in bu buluşuyla, günde yarım kilo pamuk temizleyebilen insanlar, ortalama 25 kilo temizlemeye başladılar.  Bu gelişme üzerine pamuk üreticiliği, son derece kârlı bir iş oldu ve bunun hemen ardından da pamuk tarlalarına insan gücü sağlamak amacıyla, köle ticareti başladı.

ABD’nin Ohio eyaletinin Nela Park kentinde, General Electric Co. tarafından geliştirildi ve 1935 yılının Eylül ayında, Cincinnati’de yapılan Aydınlatma Mühendisliği Derneği’nin yıllık toplantısında tanıtıldı. 60 santim uzunluğunda, yeşil ışık veren tüp, “büyük umut vaat eden bir deneme” olarak kamuoyuna takdim edildi.  Bu tür lambaların ilk pratik kullanımı, 23 Kasım 1936 günü, ABD Patent Bürosu’nun yüzüncü yıldönümü nedeniyle Washington’ da verilen bir akşam yemeğinde, yemek salonunun aydınlatılmasıyla yapıldı,

“Fonograf” adı verilen ilk ses kayıt aygıtı, Thomas Alva Edison tarafından 1877 yılında geliştirildi. Aygıt üzerindeki son teknik çalışmaları, Edison’un teknisyeni John Kruesi, 6 Aralık günü New Jersey’deki West Orange’ m atölyesinde tamamladı. Aynı gün, “Mary” nün küçük bir kuzusu vardı” adlı şarki plağa alındı.  Bilimin son mucizesine ilişkin olarak Scientific American dergisinin 22 Aralık 1877 günlü sayısında şu satırlar çıktı: “Geçenlerde Bay Thomas Â. Edison, büromuza geldi. Masamızın üstüne küçük bir aygıt koydu. Bir kolu çevirdi ve aygıttan çıkan bir ses,

Fransız asıllı Amerikalı Louis Aime Augustin Le Prince tarafından gerçekleştirildi. De Prince, karısının sanat öğretmenliği yaptığı New York Sağırlar Okulu’nda hareketli fotoğrafik görüntülere ilişkin bazı araştırmalar yapıyordu. Kızı M.Le Prince, 1885 yılında, enstitünün beyaz badanalı duvarlarında kımıldayan görüntüler izlediğini iddia etti.  1886 yılının Kasım ayında Le Prince, Amerikan Patent Bürosu’na başvurarak, buluşunu şöyle tanıttı: “Fotoğrafik bir kamera

Ticari açıdan başarılı olan ilk yöntem, kinema color’dur. Pankromatik film kullanılan bu iki renkli sistem, 1906 yılında İngiltere’de dönemin en önde gelen yapımcı firmalarından Charles Urban Trading Co. için George Albert Smith tarafından gerçekleştirildi. Bu yöntemin denendiği ilk film, 1906 yılının Haziran ayında, Smith’in evinin dışında çekildi.  Filmde, Smith’in oğlu ve kızı oynarken görüntülenmişlerdi. Oğlan, mavi bir elbise giyiyor ve bir bayrak sallıyordu. Kızın üzerinde ise pembe kurdeleli beyaz bir elbise vardı.

1898 yılında, Berlin’de Oscar Messter tarafından gerçekleştirildi. Messter, bu çekim sırasında kendi geliştirdiği 60 milimetrelik özel bir kamera kullandı. Bu kamera ile çekilen ilk ağır çekim sahnelerinden birinde, yüksek bir duvardan atlayan bir kedi görüntülenmişti. Kameranın saniyede yüz kare çekebilmesine karşın, kedili sahnede saniyede 66 karelik çekim yapılmıştı.

1850′li yıllarda, John Benjamin Dancer adlı İngiliz, son derece küçük boyutlarda bir dizi fotoğraf yapmayı başardı. Bunlardan birinde, Kraliçe Viktorya’nın ailesi, bütün bireyleriyle görülüyordu. Dancer, bu fotoğrafı bir yüzüğün taşının altına yerleştirildi. Taş, büyüteç işlevi görüyordu ve fotoğraf, çıplak gözle rahatlıkla seçilebiliyordu.  1870′li yallarda Fransa-Prusya Savaşı sırasında Paris kuşatıldığı zaman, posta güvercinlerinin ayaklarına bağlanan mikrofilmlerle yüz bini aşkın “mesaj”, Paris dışına gönderildi.

Ses titreşimlerini elektrik sinyallerine çeviren alete mikrofon denilmektedir. Mikrofon, sesle yapılan her türlü haberleşmede sesin elektriki olarak yayın ve kaydını sağlamak üzere sese form verir. Sesi bir yerden başka bir yere iletme görevi açısından Alexander Graham Bell’in 1867 yılında yaptığı telefon, mikrofonun ilk başarılı örneği olarak kabul edilebilir. Bu ilk mikrofonda, lastik bir diyagram, çok ince bir demir plakanın üzerine yerleştirilmişti. Plakanın altında da bir elektromıknatıs vardı.

Fotokopi Makinesi Rectigraph Co. adlı şirket tarafından 1907 yılında New York’ta pazarlandı. Makinenin patenti George C.Beidler’e aitti. Beidler, böyle bir araç geliştirme fikrini, yıllar önce Oklahoma’da bir arazi ihtilafları bürosunda çalışırken düşünmüştü.  Yasal belgelerin çok kısa bir zaman içinde kopye edilmeleri gereksinimi, onu bu yolda bazı araştırmalara yöneltti. Uzun denemelerden sonra, ilk rototip fotokopi makinesini 1906 yılında yapmayı başardı ve aynı yıl da patentini aldı.

Ticari açıdan başarılı ilk fotoğraf basma işlemi, 1839 yılında Paris’te Louis J.M.Daguerre tarafından geliştirildi. Daguerre, bu çalışmalarına 10 yıl önce ilk fotoğrafı çeken Nicephore Niepce ile bir ortaklık kurarak başlamıştı. Uzun süren çalışmalar sonucu, Niepce’nin “heliografi” adını verdiği teknikle 8 saat süren fotoğraf basma işlemim, 15-30 dakikaya indirgemeyi başardı. Çalışmalarının sonucu, ünlü Fransız astronomisti Dominique François Arago tarafından, 7 Ocak 1839 günü, Fransız Bilimler Akademisi’nde tanıtıldı.

Fotoğraf Makinesi Filminin Patenti, 1888 yılının Nisan ayında İngiltere’ nin Birmingham kentinde Alfred Pumphrey tarafından alındı. Ertesi yıl Pumphrey, kendi fabrikasında üretime başladı. Jelatin emilüsyonlu bu filmler, 12′lik plaketler halinde satılıyordu ve 8 X 11 cm ile 20 + 25 cm arasında değişik boyutlarda bulabilmek mümkündü. Bir dolduruşta 100 fotoğraf çekebilen 100-Fold Filmograph markalı kendi orijinal makinesinde kullanıldığı gibi, standart film kullanabilen her tür makine ile de çekim yapmak mümkündü.

Norveçli mucit Karl Uchermann tarafından gerçekleştirildi. 1903 yılında Oslo’daki Krag Maskinfabrik tesislerinde üretime başlandı. Norveç Posta İdaresi tarafından yetki verilmiş kişilerce kullanılan bu makineler, gönderilen kolinin değerini, gönderildiği postanenin adını ve postalanış tarihini basıyordu.  15 Haziran 1903 günü hizmete giren aygıtların kullanımı, 1905 yılının Ocak ayına kadar sürdü. Bu tür araçları sürekli olarak kullanan ilk ülke ise, Yeni Zelanda’dır.

Nakil vâsıtası olarak tel yerine uzay ortamını kullanarak ses, söz, yazı ve resim şeklindeki haberlerin birbirinden uzak noktalar arasında karşılıklı olarak alınıp verilmesini sağlayan cihaz. Bir çeşit telekominikasyon aracıdır. Telekominikasyon tekniği târih boyunca çeşitli merhalelerden geçmiş, fakat asıl büyük gelişmeler elektrikten faydalanma ile 19. asırda gerçekleşmiştir. Telefon ve telgraf gibi telli  bağlantılardan sonra nihâyet nakil ortamı olarak uzay kullanılarak telsiz irtibatla haberleşme sağlanmıştır.

Motorola firmasının CEO’su (bir numaralı yöneticisi), eşiyle birlikte Karayip’teki el değmemiş küçük adalardan birine tatile gitmiş. CEO’nun eşi otele yerleştikten sonra çocuklarını arayıp konuşmak istemiş. Ama adada telefon falan yok. Birden çok sinirlenmiş. Oysa ki el değmemiş bir adaya maceralı bir gezi yapmalarını isteyen kendisiymiş.  Eşine “Koskoca Motorola’nın başındasın. Portatif bir telefon yapmayı neden bugüne kadar başaramadın?” demiş. Ve CEO, tatil bitip de Motorola’daki koltuğuna oturduktan hemen sonra, cep telefonuyla ilgili çalışmalara başlamış.

Son 400 yılın en önemli buluşlarından biri elektrik olmuştur. Ama burada akıla gelen soru elektriğin yaşamımızda bu kadar uzun zamandır olup olmaması ise cevap “evet, hatta daha uzun zamandır var” olacaktır. Şaşılacak bir gerçek ise tarihin en eski çağlarından beri bilinen elektriğin ancak 1800 lü yıllardan başlayarak insanlar için kullanılabilecek bir düzeye getirilmiş olmasıdır. Elektrik üretmede kullanıldığı bilinen en eski yöntem ise statik yüklemedir. “Elektrikli tabanca” da denen Alessandro Volta (1745-1827) buluşu olan düzenek içine elektrik teli konulduktan sonra metan gazı doldurulan bir şişeden oluşuyordu.

Günümüzde neredeyse her gün elimizin altında olan mouse lar Douglas Engelbart tarafından Stanford araştırma enstitüsünde 1964 yılında icat edilmiştir. 1945′te Amerikan ordusunda radar teknisyenliğ yapan, bir dönem NASA için çalışan ve Berkeley Üniversitesi’ne profesör asistanı olarak giren Engelbart, 1968 yılında da NLS yi diğer bir adıyla ‘OnLine Sistemi’ni kurarak bütün multimedya sistemlerine öncülük etti.

İl telefon santrali 28 Ocak 1878 günü, Connecticut’ta, New Haven kentinde hizmete açıldı. Santralın operatörlüğünü, George Willard Coy yapıyordu. Aboneleri birbirine bağlayan Coy, telefonu açan kişilere, önce “Ahoy… Ahoy” diyordu. Daha sonra bu sözcüğün yerini “alo” aldı ve zamanla tüm dünyaya yayıldı. İlk kadın santral memuresi ise Bayan Emma Nutt’tur. Bayan Nutt, 1 Eylül 1878 günü, Boston’da Edwin Holmes tarafından faaliyete geçirilen telefon işletmesinin santralında görevine başladı. 1880′li yıllara gelindiğinde, tüm santral görevlileri, kadınlardan seçildi.

Malumunuz bundan 20 yıl öncesine kadar cep telefonu yoktu hayatımızda. Bu durumda ev dışındayken telefon etmek için ne yapardı insanlar. Ya postaneye yada telefon kulübesine giderlerdi. İşte insanların heryerde ve herkesin kullanabilmesi için ilk telefon kulübesi, 1 Haziran 1880 tarihinde Connecticut eyaletinde New Haven kentinde açıldı.  Connecticut Telephone Co. adlı telefon şirketi, merkez binasına koyduğu bu kulübeyi, ücretini ödeyen herkesin kullanabileceğini duyurdu. Jetonla çalışan ilk telefon kulübesi, 1889 yılında yine Connecticut eyaletinde hizmete girdi.

Özellikle günümüzde radyoda çalışan sunucular sürekli olarak saati söyleselerde eskiden bu durum biraz farklıydı. Saati söyleyen ilk telefon, Fransız Posta ve İletişim Bakanlığı için Paris Gözlemevi yöneticisi M. Esclangton tarafından geliştirildi ve 14 Şubat 1933 günü Paris bölgesinde hizmete girdi. İnsanların sık sık gözlemevine saati doğru olarak öğrenebilmek için telefon etmeleri nedeniyle personelinin çok zaman kaybettiğini gören M.Esclangton, otomatik olarak saati söyleyen telefon geliştirmeye karar vermişti. Sonunda isteğine ulaştı.

Bir çok insan görüntülü konuşmanın henüz çok yeni bir teknoloji olduğunu düşünebilir. Ama sanıldığı kadar yeni bir teknoloji değildir. Her iki yönde de ses ve görüntü iletebilen ilk görüntülü telefon sistemini, Alman Postanesi için yaptığı çalışmalar sırasında G.Karawinkel geliştirdi ve buluşunu 1929 yılının yaz aylarında yapılan Berlin Radyo Fuarı’nda tanıttı.  Aygıt, daha sonra Münih’teki Deutsche Museum’a kaldırıldı ve 1930 yılından 1945 yılına kadar bu müzede meraklılara tanıtıldı.

Müşterek bahisleri hesaplayan makineye totalizatör denilmektedir. Günümüzde bir çok alandaki bahislerde kullanılan bu makine önceden sadece at yarışlarında kullanılmak üzere icat edildi. Daha sonra bir çok bahis alanında kullanılır oldu. At yarışlarında müşterek bahisçilerin oynadıkları para miktarım saptamaya yarayan totalizatörlerin ilki, Avustralya’da Julius, Poole and Gibson adlı mühendislik firmasının ortaklarından Sir George Alfred Julius tarafından geliştirildi ve Yeni Zelanda’nın Auckland kentindeki Ellerslie Hipodromu’na, 1913 yılının Mart ayında takıldı.

Bir dönem oldukça yaygın olan daktilo hızlı ve düzgün yazı yazmanın anahtarı konumunda bulunuyordu. Bilgisayar ve yazıcıların yaygın kullanımının artmasıya artık raflarda veya dolaplarda yer alan daktilonun icat edilmesi bir çok denemenin sonucunda olmuştur. Pratikte başarılı sonuç veren ilk daktilo, 1808 yılında İtalya’nın Reggio Emilia yöresinden Pellegrine Turri tarafından geliştirildi. Turri, gözleri görmeyen arkadaşı Kontes Carolina Fantoni’nin rahatlıkla yazabilmesi için yapmıştı.

1867 yılında İngiliz cerrah Christopher Thurgar, caddelerdeki gaz lambalarının önceden belirlenen saatlerde yanıp sönmelerini sağlayacak otomatik bir zamanlama makinesi geliştirdi. Yuvarlak bir silindir üzerine belirli aralıklarla yerleştirilen iğneler, gerektiği zaman ana gaz kapağını açıp kapatabilecek şekilde, bir zemberek aracılığıyla dönüyordu.  Bu zembereğin önünde sürekli olarak bir pilot alev yanıyordu.

Mp3 günümüzde artık en çok kabul gören müzk dosyası formatı halini almıştır. Önceleri sadece bilgisayarlar arcılığı ile dinlenebilen mp3 formatlı müzik dosyalarının walkman benzeri bir müzikçalarda dinlenebilir hale gelmesi 1995 yılında Winplay3 adlı mp3 çalar ile ile oldu. Mp3 çaların icadı ile ilgili teknolojik geçmişi analiz ederek başlamak oldukça faydalı olacaktır. Mp3 Teknolojisi Mp3 teknolojisinden önce müzik dosyalarının kaliteli sese sahip olabilmeleri için oldukça büyük boyutlarda olması gerekiyordu. Uygulanan sıkıştırma teknolojileri dosya boyutlarını küçültmesine rağmen ses kalitesinde oldukça fazla kayba neden olmaktaydı. Mp3 geliştirilmeden önce, müzik dosyaları çoğunlukla WAV formatındaydı. Waw formatında, ses kalitesi yüksek fakat birkaç saniyelik ses dosyaları birkaç megabayt yer kaplıyordu.

iPod 23 Ekim 2003 tarihinde Apple şirketi tarafından piyasaya sunulmuş, taşınabilir medya oynatıcıları arasında en popüler üründür. iPod’un bu güne kadar Classic, Touch, Shuffle ve Nano olmak üzere dört ayrı model olarak sunulmuştur. Bu popüler medya oynatıcısı oyun, video ve müzik dosyalarını oynatabilmekte ve ayrıca korumalı AAC, mp3 ve WAV gibi farklı formatları desteklemektedir.  iPod’un donanımsal yapısına bakıldığında microcontroller (mikrodenetleyici) , audio chip (ses çipi), depolama diski ve batarya yer almaktadır. Peki iPodu kim icat etti? Bu popüler medya çaları icat edenleri öğrenebilmek için gelişimine bakmakta fayda vardır.

Günümüzde sağlıktan, teknolojiye, askeri alandan eğlence hayatına kadar bir çok alanda kullanılıyor lazer. İlk çalışan optik lazer 1960 yılında Theodore Maiman tarafından yapıldı, ancak lazer’in bulunuş öyküsü 1900 lü yılların başında Albert Einstein ile başlamıştır. Einstein’ın Teorisi Lazer ingilizce de Laser ( L ight  A mplification by  S timulated  E mission of  R adiation)  için kullanılan bir kısaltmadır.

Flash Bellek, içerisinde küçük bir depolama birimi olan ve USB girişi üzerinden bilgisayara bağlanan taşınabilir veri saklama aygıtı. Flash belleğin icadı 2000 yılında gerçekleşti. Her icat gibi flash belleklerde bir ihtiyacı karşılamak için icat edilmiştir. Flash belleği kimin icat ettiğine bir göz atalım. Bilgisayarın ilk günlerinde dosya boyutları oldukça küçüktü. Bu nedenle 1.44 MB lık disketler veri saklamak ve taşımak için yeterliydi.

Nanoteknoloji hakkında gerçekleri analiz ederken, bu icadın gerçekleştirilmesinde iki kişinin payı olduğunu belirtmek gerekir. Nanoteknoloji kelimesini ilk ortaya atan, 1974 yılında Profesör Norio Taniguchi’dir.  Atomların ve moleküllerin güçlendirilmesi fikri ilk kez 1959 yılında Richard Feynman tarafından gündeme getirildi. Feynman, 29 Aralık 1959 tarihinde Amerikan Fizik Derneği Toplantısında  yaptığı konuşmda, özel olarak tasarlanmış aletler kullanarak izlenecek bir prosedürle molekülleri ve atomların,

Telefona cevap veremediğiniz durumlarda, telefonu otomatik olarak cevaplayan ve karşıdaki kişinin konuşmalarını kaydederek daha sonra dinlemenizi sağlayan sisteme telesekreter denilmektedir. Önceleri telefondan bağımsız aletler olan telesekreterler zaman içerisinde telefonlara entegre edilmişlerdir. Peki telesekreteri kim icat etti?

ATM, halk dili ile bankamatik, insanlara kendi başlarına para yatırma, para çekme, havale yapma, fatura ödeme ve diğer bankacılık işlemlerini yapmalarına olanak tanıyan makinelerdir. ATM cihazlarını Türkiye’ye getiren ve Bankamatik adını veren ilk banka İş Bankası’dır. Ayrıca ATM cihazını icat eden kişinin Türkiye’de doğmuş olması da konunun en ilginç yanıdır. ATM  (Automatic Teller Machine) “Otomatik Vezne Makinesi” 1939 yılında, Luther Simjian tarafından icat edilmiştir.

Başlangıçta askeri ve bilimsel kullanım için tasarlanmış olan e-mail, bilişim çağının vazgeçilmezi haline geldi. e-mail’in geçmişi 1971 yılında Ray Tomlinson ile başladı. Bilgisayar mühendisi olan Tomlinson, 1968 yılında Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığı  için geliştirilen ARPANET (gelecekteki Internet) programında çalışıyordu. SNDMSG denilen bir uygulama geliştirdi. Bu uygulamanın amacı, ARPANET kullanıcıları arasında bir mesaj sistemi oluşturmaktı. 

Sesi manyetik işlemlerle önce elektrik sinyalleri hâline çevirerek saklayan, gerektiği vakit elektrik sinyallerini ses hâline geri çeviren bir bilgi muhâfaza kayıt cihazı. Teybin kaydedeceği ses bir konuşma veya müzik sesi olabileceği gibin kompüterlerde kullanılan darbeli sinyaller, televizyonda kullanılan video sinyaller şeklinde de olabilir. Kayıtlar manyetik teyp bantlarına yapılır, gerektiğinde silinerek yeni kayıtlar alınabilir. Sesi elektrik sinyalleri

Kazanç gâyesiyle yapılan alım-satım faaliyeti. İktisâdî malların elden ele geçerek sâhip değiştirmesidir. Geniş anlamda ticâret, parayla temsil edilen bütün malların kendi veya başkası hesâbına nakden veya hesâben sürekli olarak alınıp satılma faaliyetidir. İnsan sonsuz ihtiyaçlar ve bu ihtiyaçların elde edilmesini sağlayan içgüdüler, akıl, zekâ ve rûhî kuvvetlerle birlikte yaratılmıştır.

Bir sahnede, seyirciler önünde oyuncuların temsil etmesi maksadıyla yazılmış edebî eser. Yunanca “theatron”dan doğmuştur. Eskiden temsil verilen yer mânâsına gelirken, daha sonra temsil edilen eser olarak da kullanılmıştır. Temsil yeri ve eser, tiyatronun edebiyât ögesidir. Bu edebiyât ögesi yanında tiyatro kavramı içine oyunculuk, sahne düzeni, ışıklandırma, dekor, kostüm, müzik, dans gibi unsurları da katmak gerekir.

Bir ülkedeki tarım arâzileri üzerinde, mülkiyet veya kullanma biçimiyle ilgili olarak yapılan planlı ve programlı değişiklikler. Hükümetler veya topluma hâkim sınıf ve gruplar tarafından yapılan toprak reformu çalışmaları târihin ilk devirlerinden beri olagelmiştir. Târihte uygulanan ve bilinen en eski toprak reformu M.Ö. 6. yüzyılda Atina’da yapıldı. Solon’un önderlik ettiği bu reformlar, köylüleri borçlarına karşı ipotek etme ve alacakların hizmetinde çalışma mecburiyeti getiren uygulamaya son verildi. M.Ö. 2. yüzyılda Roma’da Gracchus Kardeşler öncülüğünde gerçekleştirilen toprak reformunday sa, soylular sınıfının elinde bulunan topraklar halka dağıtıldı. Bir kişinin sâhip olabileceği toprak mülkiyetine asgarî ve âzamî sınırlar getirildi. Fakat bu uygulama çok kısa zamanda tersine dönüp, tarım arâzileri yüzyıllar boyunca büyük toprak sâhiplerinin elinde kaldı. Ortaçağ boyunca Avrupa’da hüküm süren Feodalizm (derebeylik) ve kilise hâkimiyetine dayanan mutlakiyet idâreleri Fransız

Taşıdığı patlayıcı maddenin infilâk etmesi sonucu su üstü ve denizaltı gemilerinin tahrip edilmelerini sağlayan kendinden tahrikli, muhtelif yönelme kontrollarına sâhip küçük bir denizaltıya benziyen su altı silâhı. Torpido denizaltından, su üstü gemisinden, hattâ helikopter ve uçaktan doğrudan veya kısa menzilli bir füzeyle atılabilir. Hedefe yaklaştığı veya çarptığı vakit taşıdığı patlayıcı madde infilâk eder.

Radyoaktif, metalik bir element. Th sembolüyle gösterilir. İlk defâ bir İsveç kimyâcı tarafından 1828 yılında keşfedilmiştir. Toryum, lantanoitlerle birlikte bulunur. Ayrıca torit (ThO2) hâlinde de  tabiatta mevcuttur. Lantanoitler yanında, monazit kumunda toryum da vardır. Monazit kumu sıcak sülfat asidiyle işleme sokulup soğutulduktan sonra, sülfat çözeltisine oksalat asidi katılırsa, toryum ve  bütün lantanoitler oksalatları hâlinde çökerler.

Radyoaktif, metalik bir element. Th sembolüyle gösterilir. İlk defâ bir İsveç kimyâcı tarafından 1828 yılında keşfedilmiştir. Toryum, lantanoitlerle birlikte bulunur. Ayrıca torit (ThO2) hâlinde de  tabiatta mevcuttur. Lantanoitler yanında, monazit kumunda toryum da vardır. Monazit kumu sıcak sülfat asidiyle işleme sokulup soğutulduktan sonra, sülfat çözeltisine oksalat asidi katılırsa, toryum ve  bütün lantanoitler oksalatları hâlinde çökerler.

Radyoaktif, metalik bir element. Th sembolüyle gösterilir. İlk defâ bir İsveç kimyâcı tarafından 1828 yılında keşfedilmiştir. Toryum, lantanoitlerle birlikte bulunur. Ayrıca torit (ThO2) hâlinde de  tabiatta mevcuttur. Lantanoitler yanında, monazit kumunda toryum da vardır. Monazit kumu sıcak sülfat asidiyle işleme sokulup soğutulduktan sonra, sülfat çözeltisine oksalat asidi katılırsa, toryum ve  bütün lantanoitler oksalatları hâlinde çökerler.

Radyoaktif, metalik bir element. Th sembolüyle gösterilir. İlk defâ bir İsveç kimyâcı tarafından 1828 yılında keşfedilmiştir. Toryum, lantanoitlerle birlikte bulunur. Ayrıca torit (ThO2) hâlinde de  tabiatta mevcuttur. Lantanoitler yanında, monazit kumunda toryum da vardır. Monazit kumu sıcak sülfat asidiyle işleme sokulup soğutulduktan sonra, sülfat çözeltisine oksalat asidi katılırsa, toryum ve  bütün lantanoitler oksalatları hâlinde çökerler.

Caddelerde  raylar üzerinde çalışan yolcu taşıma vâsıtası. Önceleri at, buhar ve basınçlı havayla çalıştırılırken  sonradan tamâmen elektrikle çalıştırılmaya başlandı. Troleybüs olarak adlandırılan tramvaylarda  elektrik havâî bir hattan sağlanır. Diğer bir tipte, elektrik, tekerlerin üzerinde hareket ettiği raylara paralel döşenmiş üçüncü bir ray vasıtasıyla sağlanır.

Elektrikî titreşimler meydana getirebilen,  elektrik akımını yükselten, dedeksiyon ve modülasyon yapabilen umûmiyetle kristalli triyot denilen, yarı iletken malzemeden mâmul elektronik devre elemanı. Bir elektron tüpünün yapabildiği bütün işlemleri  gecikmesiz olarak yapar. Nokta temaslı ilk nümuneler bir germanyum kristalinin yüzeyine birbirine çok yakın iki mâdenî uç  koyarak elde edilmiştir.

Üçgenin açıları ve kenarları  arasındaki bağıntıları inceleyen bir matematik dalı. Fransızca bir kelime olan trigonometri, Yunanca  üçgen mânâsına gelen trigonas ile ölçü mânâsına gelen metron kelimelerinin birleşimidir. Üçgen ölçümleriyle meşgul olan trigonometri, geometrinin ilk gelişen dallarından biridir. Bilinen üçgen, yâni  düzlem üçgendeki bağıntıları inceleyen trigonometriye düzlem trigonometri,

Genellikle şehiriçi ulaşımında  kullanılan, elektrik enerjisiyle çalışan, lastik tekerlekli, iki kasalı, otobüs benzeri taşıt. İlk zamanlarda “elektrikli otobüs” olarak anılırdı. İki telli havai hattan aldığı beslemeli elektrikle çalışır. Havai hat  birbirine paralel olarak uzanan 60 cm aralıklı iki çıplak telden ibârettir. Troleybüsten hatlara uzanan iki boynuz, bu tellere alttan sürtünerek elektrik enerjisini taşıtın motoruna iletir.

Yatay doğrultuda yer altından veya nehir altından geçiş  sağlayan üstü kapalı mukavim geçit, yol. Tünel, mâden çıkarmak maksadıyle kazılmış, şehirleşme  ilerledikçe su yolları, giriş çıkış yolları olarak kullanılmaya başlanmıştır. Tüneller kale duvarlarının  uçurulması ve kale içlerine girilmek üzere askerî maksatla da kullanılmıştır.

Türk milletinin konuştuğu dil. Türk dili Ural-Altay dil grubuna dâhil olup, Moğol, Tunguz, Kore ve Japon dillerinin de aynı âilede yer aldığı Altay dilleri âilesi veya Altay dilleri topluluğuna mensuptur. Yapı bakımından Altay dilleri âilesine giren bütün dillerde olduğu gibi, Türkçe de eklemeli (mülâsık= yapışkan) dillerdendir. İlk devreleri karanlık olmakla birlikte elde bulunan vesîkalar ve Çin kaynaklarının verdiği bilgiler Türk

Uçakların, denizlerde pist olarak kullanabileceği özellikte inşa edilmiş yüzer hava alanı olarak görev  yapan büyük tonajlı savaş gemisi. Savaş uçaklarının menzili kısa olduğu için okyanus aşırı savaşlarda uçağın savaştaki yerini alabilmesi için seyyar hava alanlarına ihtiyaç duyulmuş ve bunun neticesinde  uçak gemileri inşâ edilmiştir.

Birbirini kesen iki çıtanın kâğıtla kaplanıp, kuyruk da  eklenerek meydana getirilen, uzun bir iple yerden kontrol  edilen, rüzgarla uçurulan bir oyuncak. Doğu  Asya’da uçurtma uçurmak eski zamanlardan beri çocukların sevdiği bir spordur. Çin ve Japon  uçurtmalarının kendile rine has enterasan renkleri ve kuş, balık, ejderha şekilleri vardır. Büyüklük  bakımından değişen uçurtmaların 2.50 m yüksekliğinde yahut genişliğinde olanlarına rastlanmaktadır. Amerika ve Avrupa’da uçurtma uçurmak genellikle çocuklara âit bir oyun olarak nitelendirilirken, İngiltere’de bâzı yaşlı kimseler bu oyunu kendilerine eğlence olarak kabul ederler. Uçurtmaların ilmî olarak kullanılmaları ilk olarak 1749’da Alexander Wilson, Thomos Mehvill tarafından İskoçya’da olmuştur. Bu şahıslar uçurtmaya termometre takmışlar ve bunu uçurtarak yeryüzünün yukarılarındaki hava sıcaklıklarını tespit etmişlerdir. Benjamin Franklin’in 1752’de uçurtma kullanarak elektrikî deneyler yaptığı bir gerçektir. Uçurtmadaki ilk gelişm

Görünen ışın ile X- ışınları arasında kalan elektromanyetik radyasyonlar. Ultraviyole (mor ötesi) ışınların dalga boyları X- ışınlarınınkinden uzun, görünen ışınlarınkinden ise kısadır. Dalga boylarının kısalığı sebebiyle insan gözüyle görülemezler. Fakat bâzı böcekler, meselâ bal arıları, tarafından rahatlıkla görülebilirler.

Periyodik tablonun III B grubundaki aktinitler serisinde yer alan radyoaktif kimyâsal element. Yoğun, sert ve gümüş beyazı renginde bir metal olan uranyum tabiî elementler arasında atom ağırlığı en yüksek olanıdır. Kimyâda “U” sembolüyle gösterilir. 1789’da M. H. Klaproth tarafından keşfedilen uranyum E.M. Péligot tarafından 1841 yılında uranyum-4-oksitten

Afrika’nın güneybatı ucundaki ticârî ve denizcilik târihi bakımından önem taşıyan burun. Ticâretlerini, sömürgelerini genişletmek, Hindistan’a gidebilecek kısa yollar bulmak istiyen Portekizlilerden denizci Barthdomen Dias 1487 yılında gemisiyle fırtınaya tutulunca kendisini Hint Okyanusunda buldu. Dönüşünde Afrika’nın en güney ucuna doğru hareketle oradan geçti. Geçiş esnâsında havanın çok kötü oluşu, Hint ve Atlas Okyanusunun dev dalgaları denizcileri şaşkına çevirdi. Buraya fırtına burnu anlamına gelen “Coba Tormentoso” adını verdi. Fakat sonradan Portekiz Kralı İkinci John, buranın adını “Ümit Burnuna” çevirdi. Fırtına ve dalgalarıyla meşhur olan Ümit Burnunda, Hint Okyanusundan gelen sıcak su akıntısı ile Güney Kutbundan gelen soğuk su akıntısı birleşir. Ümit Burnunun yaklaşık 2 km doğusunda yer alan Cape Burnunda bir deniz feneri vardır.

Fakülte denen ilim kollarından meydana gelen  ve talebelerine belirli ihtisaslar kazandıran öğretim ve araştırma kuruluşu. Bugünkü mânâda ilk üniversitelere Abbâsîler döneminde Bağdat’ta rastlanır. İlk üniversiteyse, Emevîler tarafından Fas’ın  Fez şehrinde 859 senesinde kurulan Keyruvan Üniversitesidir. Eski Yunan ve Roma dönemlerinde

Organik bir bileşik. Formülü H2N-CO-NH2’dir. Karbonik asidin diamidi olan üre aynı zamanda karbamik asidin de amidi olduğundan “karbamid” adı ile de bilinir. Ürenin ilk defâ 1773 yılında keşfedildiği bilinir. Ancak şüpheden uzak kesin sentezi 1828’de Wöhler  tarafından başarılmıştır. Keşfinden bu yana 50’den fazla reaksiyonda üre bir ürün olarak elde edilmiştir.

Ata ve buna benzer hayvanlara binenlerin eyer üzerindeki oturuşlarını veya duruşlarını sağlamlaştırmak için kullanılan eyerin iki yanında asılı, altı düz mâdenî halka. Orta kulak kemiklerinden biri üzengiye benzediği için buna da üzengi kemiği ismi verilmektedir. Bunun gibi üzengi kelimesi çeşitli yerlerde kullanılarak değişik isim ve mânâlara gelmektedir;

İçten yanmalı motorların, genellikle hepsinde (dizel motorları hâriç) yanma odasındaki yakıt-hava karışımını ateşlemek için kullanılan devre elemanı. Bilindiği gibi içten yanmalı motorlarda piston, yakıt-hava karışımını sıkıştırmak için yukarıya doğru çıkar. Bu sıkıştırma işi bittiği an yakıtın tutuşması lâzımdır. İşte bu anda ortam içinde bulunan bujinin merkez elektrodu ile silindir

Toprak tesviyesinde kullanılan paletli bir iş makinası. Dozer olarak da bilinir. Ön tarafından düşey doğrultuda aşağı yukarı hareket edebilen güçlü bir uzun kepçe vardır. Buldozer bu kepçenin alt tarafındaki kesici bıçakla toprağı parçalar ve kazıyarak kaldırır. Kaldırılan toprağı kepçesi vâsıtasıyla ileri doğru iterek sürükleyebilir. Kepçe hareket hâlinde yukarı konumda dururken toprak yüzeyini kazımak için bir miktar aşağıya indirilir.

Yaralanmaları veya hastalıkları operasyon  (ameliyat) teknikleriyle tedâvi etme ilmi. Cerrâhî, dâimâ tıbbın en büyük konularından birisi olmuştur. Zamânımızdan yaklaşık 4000 yıl önceki Mısırlılar, bilinen ilk cerrâhî çalışmaları yapmışlardır. Son 4000  yılda cerrâhî çok yavaş gelişme göstermiştir. Avrupa’da Rönesansla birlikte pekçok ilimde büyük  ilerlemeler olurken, cerrâhî konusuna fazla eğilinmemiş ve cerrâhî müdâhaleler çok yerde berberler

Millet tarafından seçilen  parlamentoya dayanan ve başında cumhurbaşkanı olan siyâsî bir rejim şekli. Hemen bütün ülkelerde  tek ortak yanı, devlet başkanlığı makâmının babadan oğula veya âile yakınlarına mîrâs kalmamasıdır. Aristo, cumhûriyeti; “Umûmun menfaatini gözeten halk idâresi” diye târif eder. Montesquieu ise,  umhûriyet rejiminde üç ana kuvvet (yasama, yürütme, yargı) bulunduğunu;

Körling, 42 metre boyu, 4,3 metre eni olan buzdan bir pist (rink) üzerinde oynanan bir olimpik takım oyunudur. Buz üzerine disk şeklinde iç içe çizilmiş üç halka hedefi, evi oluşturur. Pistin iki ucunda olan 3,66 m çapındaki evin; oyun hattı, hogdan uzaklığı 6,4 m, birbirlerinde uzaklığı 34,7 m.’dir.

Hansen basili adı verilen  özel bir mikroorganizma tarafından meydana getirilen, çevresel sinir sistemi ve deri başta olmak üzere birçok sistem ve organı tutabilen, bulaşıcı ve müzmin bir hastalık. Diğer ismi “lepra” olan hastalığa  eskiden “miskin hastalığı” denirdi. Bu hastalık mîlâttan 1600 yıl kadar evvel Hindistan ve Mısır’da mevcuttu. Eski Yunanlılar ve Araplar da  bu hastalığı tanıyorlardı. Cüzzam, Roma askerleriyle Avrupa’ya sirâyet etti.

Kibrit bulunmadan önce ateş için kıvılcım çıkaran çelik âlete verilen ad. Eski çakmaklı tüfeklerde taşa çarpıp kıvılcım çıkarmak sûretiyle barutu ateşlemede kullanılan âlete de bu ad verilirdi. Çakmak çakıldığında kıvılcımların tutuşması için ağaçların gövdelerinden alınıp kurutulan, kolayca tutuşabilen, kav denilen maddeler kullanılırdı.

Çivi çakmak ve benzeri işlerde kullanılması yanında mâdenleri dövmede de istifâde edilen mâdenî bir âlet. Ekserî sapı tahtadan, bir ucu tokmaklı, bir ucu yassı mâdenden yapılan bir el âletidir. Bir şeyi çakmak, dövmek, yassılaştırmak, ezmek için kullanılır. Kullanıldıkları yerler ve yapılış biçimlerine göre çok çeşitli isimler alırlar. Camcı çekici, duvarcı çekici, gemici çekici, marangoz çekici, ayakkabıcı çekici, ay çekiç, tokmak çekiç, itfâiye çekici, kaldırımcı çekici gibi. Well, the hammer as a tool in general really has no named inventor. It’s a simple tool that dates back to the Stone Ages where it was used to chip away at all sorts of things. The claw hammer was invented by the Romans but the modern equivalent (the adze-eye hammer) was invented in 1840 by the American blacksmith, David Maydole.

Kakao kabuğunun içinden çıkarılan  çekirdeklerin kurutulduktan sonra kavrulup öğütülmesiyle elde edilen, kuvvetli bir besin maddesi. Kakao, dönerli fırınlarda kavrularak tatları ve kokuları güzelleştirilir. Kavrulan çekirdekler kırma  makinasında ufalanıp küçük kırıntı hâline getirilir. Kırılma anında çekirdekten ayrılan ince kabuklar,  makinanın sağladığı yel sâyesinde bir tarafa ayrılır. Fırında yakıt olarak kullanılır.

Genel anlamda bağlayıcı maddelere verilen isim. Bunlar yaygın olarak tanınan ve kullanılan silikat hidrat esaslı portland çimentosu olabildiği gibi, poliner esaslı plastik ve asfalt da olabilir. Genellikle bu terim günümüzde su ile karıştırıldığında su ile kimyâsal olarak birleşerek bağlayıcılık özelliği kazanan hidrolik bağlayıcılara verilen isimdir.

Aslı toprak olan, üzeri sırlanarak çeşitli şekillerle nakışlanıp, pişirilmek sûretiyle, meydana getirilen bir sanat  eseri ve bunu gerçekleştirme sanatı. Başka bir ifâdeyle çini, porselen ve kaolin’in özel olarak  pişirilmesiyle elde edilen seramik ve fayans işlerine denir. Bugünkü Türkistan, Orta Asya ve İran’da  ise, “sertleşmiş Toprak” anlamına gelen ve “Kâşî” diye adlandırılan çini, porselen ve fayansların ilk  defâ Çin’den getirilmiş olmasından dolayı,  “Çin işi” anlamında ortaya çıkmış bir kelimedir.

Yuvarlak dâire biçimindeki tahta kasnağın, bir veya iki yanına deri geçirilerek yapılan ve parmak hareketiyle çalınan bir müzik âleti. Habeşistan’ın yüksek dağlarında yetişen hoş kokusu olan bir bitkiye de def ismi verilmektedir. Yapılan kazılardan anlaşıldığına göre def’in târihi M.Ö. yaşamış Sümer ve Hititlere kadar ulaşmaktadır. Mezopotamya ve diğer yerlerde yapılan arkeolojik kazılarda, ellerinde def bulunan figürlere raslanmaktadır. Ayrıca Mısır, Fenike, genellikle Hindistan’da Orta ve Kuzey Asya ileAmerika kıtasında yaşayan topluluklar da defe önem vermişler ve onu eğlencelerinde kullanmışlardır. Seyahatları ile meşhur olan Evliya Çelebi eserinde deften bahsetmektedir. Defler genelde yuvarlak olurlar. Dar köşeli olanları da mevcuttur. Bunlar kullanıldığı bölgelere göre isim almaktadır. Anadolu’nun bâzı yerlerinde def “dâire”, Trakyada “dâre” adı ile de bilinmektedir. Düğünlerde kullanılan defler de bunlardır. Deflerin; Acem defi, zilli def, hânende defi, çingene defi vs. gibi

Tahılları öğütüp un hâline getiren makina ve faaliyette  bulunduğu yer. Taş ocakları, mâden ocakları, mâdeni eşya îmâlâthânelerinde kullanılan çeşitleri vardır. Kahve çekmek için dükkânlarda bulunan büyük ve evlerde kullanılan küçük el değirmenleri de  eskiden beri bilinir. Değirmenin çok eski bir mâzisi vardır. Günümüzden yıllarca (4-5 bin yıl) önce  rüzgâr vâsıtasıyla işleyen yel değirmenleri olduğunu çeşitli kaynaklar bildirmektedir.

Mîmârlıkta yapıların içinde veya  dışında uygulanan süsleme işi. Odaların, salonların câmi ve sarayların zevkli bir biçimde süslenmesi  de dekorasyon konusunun sınırları içine girer. Dekorasyon, iç süsleme ve dış süsleme adı altında iki kısma ayrılır. Bunlardan dış süsleme daha çok  mîmârlıkla ilgilidir. İç dekorasyon: İnsanların azamî derecede rahat ve huzur içinde yaşayabilmeleri gâyesiyle iç  mekanların çeşitli unsurlarının uygun bir şekilde bir araya getirilmesi anlamındadır.

Yolcu  ve yük taşımacılığının yapıldığı demirden mâmul bir çift ray hâlinde uzanan ulaştırma ağının adı. Hat  fikrinin düşünülerek tatbiki çok eski devirlere dayanır. Eski Mısır, Yunan ve Roma medeniyetlerinde  atla çekilen arabaların tekerleklerindeki sürtünmelerin azaltılması için özel tertibâtların uygulandığı bilinmektedir. On beşinci yüzyılda mâden ocaklarında arabalar tahta kalaslar üzerine alınmış, demirin  ucuzlaması ile de bunlar, ray adı verilen hatlara yerini bırakmıştır.

Halkın kendi kendini yönetmesi. Eski Yunancada “demos” halk ve “kratos” otorite demektir. İkisinin birleşmesinden “demokratia” sözü meydana gelir. Buna göre, demokrasi, “halk idâresi”anlamındadır. Demokrasinin başlangıcı çok eski zamanlara kadar ulaşır. Fakat bugünkü, anlayış şekline göre demokrasi, eski Yunanlılar zamanından sonra başlamış sayılır. Eski Yunan şehir, devletlerinin (sitelerinin) yönetim şekli, asıl demokrasiye örnek gösterilir.

Denizlerde gemi işletmeciliği ile ilgili sanat. Çok eski zamanlardan beri insanoğlu uzak veya yakın,  başka bir yere gidebilmek için deniz seyâhatleri düzenlemiştir.  Bilinen ilk gemiyi Nuh aleyhisselâm yapmıştır. Daha sonra bilinen târihe göre, Mısırlılar ağaçdan oyma  kayıklar yaparak denemeler yaptılar ve gitgide kereste kullanarak büyük gemiler yaptılar. Mısırlılar ilk önce Nil’den dışarı çıkmadıysa da, daha sonraları uzak seferler yapmaya başladılar. Mısırlılardan  sonra en eski gemici bir millet olan Fenikeliler ve Kartacalılardır.

Bir ülkenin millî para biriminin yabancı paralara  karşı değerinin indirilmesi. Bu indirim; sabit kur politikasında, çeşitli dönemlerde hükümetçe irâdî olarak yapılabileceği gibi, para değerinin arz ve talebe göre belirlendiği para sistemlerinde dalgalanma  sonucu otomatik olarak da gerçekleşebilir. Devalüasyona genellikle yurt içi enflasyon nisbetinin,  yabancı ülkelerinkinden fazla olması sonucu gerek duyulur.

Herhangi bir sesi,  konuşmayı kaydederek, istenildiği zaman tekrar eden makina. Diktafonlar esas olarak fonoğrafın gelişmiş bir şeklidir. Makinaya konuşanın sesi bir mikrofon vâsıtasıyle kaydedici kısma iletir. Bu kısım  elektrik akımı olarak aldığı titreşimleri plak, bant, şerit veya tel gibi bir cisme kaydeder. Kaydedilen  sesin dinlenmesinde ise bu işlemin tersi olur. Kaydedici kısım plak veya bant üzerinden geçince  titreşir. Yine elektrik akımı olarak iletilen titreşim sese çevrilerek aktarılır.

İnsanoğlu târihî akış içinde, zamanla biriken bilgiler sâyesinde hemen her şeyi inceleme ve araştırma  mevzuu yapmış, dillerin  sırrını çözmeye çalışmış ve böylece yeni bir ilim dalı ortaya çıkarmıştır. Dillerin  incelenmesi, Eski Yunan ve Hintlilerden başlayarak dillerin bağlı olduğu kâideler tesbit edilmeye çalışılmış ve bu kâidelerin ortaya çıkardığı bilgiye de “gramer bilgisi” denmiştir.

Kumaş dokuma işi veya dokuma ticâreti. Kısâs-ı Enbiyâ’da dokumacılığın ilk yaratılan insan hazret-i Âdem’den beri temel sanatlardan olduğu bildirilmektedir. Bu ve diğer dînî kaynaklarda, Kur’ân-ı kerîm ve hadîs-i şerîflere dayanılarak verilen bilgilerde, hazret-i Âdem’e îmân edenlerin şehirlerde yaşadıkları, okuma, yazmayı bildikleri, demircilik, iplik yapma, kumaş dokuma, çiftçilik ve ekmek yapma gibi sanatlarla uğraştıkları uzun açıklanmaktadır.

Yeni Zelanda adalarına ilk yerleşenler 1500 yıl önce Doğu Pasifik Okyanusu adalarından gelen Maorilerdir. Maoriler, bir Polinezya grubu kavimdir. Maorilerin adalara yerleşmesi 14. yüzyıla kadar devam etti. Yeni Zelanda’ya ilk ulaşan Avrupalı, Danimarkalı Abel Tasman’dır. Tasman 1642’de buraya geldi. Bundan sonra İngiltereli Kaptan James Cook 1769’da Ülkenin kıyılarını dolaştı.

Güneşten elde edilen enerji. Güneş  enerjisi, son yıllarda yenilenebilen enerji kaynakları içinde, üzerinde en çok çalışılanı olmuştur. Güneş, dünyâmıza ve diğer gezegenlere enerji veren büyük bir enerji kaynağıdır. Bitkiler, canlı doku üretmek ve besin yapabilmek (fotosentez) için güneş enerjisinden faydalanır. Rüzgâr, güneş ışınlarının sıcaklık farkı hâsıl etmesinden meydana gelir.

Geceleri gemilerin yollarınıv bulmaları, tehlikelerden sakınmaları için ışık saçarak gemilere yol gösteren ışık kulesi. Çok eskiden deniz taşıtlarına geceleri yol göstermek için kıyılarda yüksek tepelerde ateş yakılırdı.Daha sonraları liman ağızlarına konan taş sütunlar üzerinde ateş yakılmış, gemilere yol gösterme işine devam edilmiştir. Deniz Feneri olarak adı geçen en eski kule Çanakkale Boğazının Asya yakasında Sigcion (Kumkale)dur. Yunancada “Pharaos”, Deniz Feneri demektir.

İki nokta arasında haber  alıp verme usûllerine ve bu usûllerin tatbiki sırasındaki faaliyetlerin tamamına verilen ad. Bir verici ve bir alıcı arasında mesaj, bilgi ve haberlerin alınıp verilmesi faaliyeti. Bilgi, duygu ve düşüncelerin  paylaşılması için kurulmuş sistemler. Haberleşmeden maksat sadece bilgi vermek veya almak değildir. Zâten bilginin kıymeti, bir harekete,  bir işe, bir faydaya yol açmasıyla yakından ilgilidir.Tehlikedeki geminin S.O.S. işâreti vermesi,  yangında itfâiyeye haber verilmesi, harpte beyaz mendille teslim işâreti verilmesi, trenin düdüğünü, otoların kornasını çalması hep bir harekete, bir işe yol açmak içindir. İnsan beyni haberleşmenin merkezi durumundadır.